Het hoofdlijnenakkoord en de financiële paragraaf kondigt forse bezuinigingen aan op internationale samenwerking. Toegewerkt wordt naar een korting van 2,4 miljard per jaar vanaf 2027. Dat gaat mogelijk ten koste van vrede en veiligheid, noodzakelijke klimaatsteun en de ondersteuning van maatschappelijke organisaties die elders ter wereld levensreddend werk verrichten.
Ontwikkelingssamenwerking als publieke taak
Als welvarende natie is Nederland het aan zijn stand verplicht om een substantieel deel van de Rijksbegroting te reserveren voor de bestrijding van wereldwijde armoede, uitsluiting en de meest schrijnende gevolgen van klimaatverandering.
Noodhulp en verdragsverplichtingen daargelaten, zal een significant deel van het bilaterale ontwikkelingssamenwerkingsbeleid naar verwachting geschrapt worden. Noodhulp is onmisbaar om acute problemen het hoofd te bieden, maar neemt grondoorzaken niet weg. Internationale samenwerking via multilaterale (VN) kanalen is evenzo noodzakelijk, maar schiet tekort als deze niet of onvoldoende vergezeld gaat met investeringen in maatschappelijk organisaties ter plekke. Dikwijls zijn het deze lokaal geleide organisaties die een cruciale rol spelen in het realiseren van structurele sociale en economische vooruitgang, omdat zij beschikken over draagvlak, netwerk en context-specifieke kennis.
Lichtpunt is dat dit kabinet blijft bijdragen aan voedselzekerheid en watermanagement als minimumbasis voor bestaanszekerheid. Met de maximering van de toerekening van eerstejaars asielkosten aan het ontwikkelingsbudget tot 10% gaat een langgekoesterde wens in vervulling. Deze maatregel draagt bij aan de voorspelbaarheid van het financieel kader, maar neemt de pijn van voorgenomen bezuinigingen niet weg.
Blijf oog houden voor noden elders
Als stichting hebben we altijd de lijn gehanteerd om zowel qua koers als financiering zo onafhankelijk mogelijk te opereren. Woord en Daad blijft verbinden en onze partnerorganisatie blijven perspectief bieden voor de allerarmsten. We weten ons gezegend met een trouwe, diverse en vrijgevige achterban. Inspanningen van particulieren en bedrijven zijn echter ontoereikend om wereldwijde ontwikkelingsdoelen (SDG’s) te halen. Daarom blijven we oproepen tot een volwaardig budget voor internationale samenwerking.
Rina Molenaar, directeur-bestuurder: ‘Deze bezuiniging gaat ten koste van de allerarmsten wereldwijd, maar zet ook de broze relatie met het mondiale Zuiden, en daarmee de positie van Nederland in de wereld op het spel. Woord en Daad doet een beroep op alle partijen die staan voor solidariteit, rentmeesterschap en gemeenschapszin om het tij te keren. Blijf oog houden voor wat zich afspeelt buiten de grenzen van het relatief stabiele West-Europa.’
Beperking giftenaftrek
De giftenaftrek voor particulieren en bedrijven wordt beperkt, hoewel de uitwerking en gevolgen nog onduidelijk zijn. Rina Molenaar: ‘De fiscale prikkel om te geven voor het goede doel moet in tijden van publieke bezuinigingen niet kleiner, maar juist groter worden. Maatschappelijke initiatieven zijn onmisbaar voor mondiaal burgerschap.’