Wie de files van de Oegandese hoofdstad eenmaal achter zich heeft gelaten, kan vaart maken op weg naar Jinja. Onderweg veranderd het landschap. De bebouwing van de stad maakt plaats voor thee, suikerriet, en bananen. Jinja staat bekend om de vruchtbare grond. Dankzij de nabijheid van het Victoriameer en de Nijl is er voldoende water voor de landbouw.
Gebarentaal
Ondanks die kansen in de agrarische sector, leven veel mensen in armoede. Ook zijn er relatief veel mensen met een fysieke beperking in en om Jinja. Volgens Oegandezen is de oorzaak ‘het armoedeniveau in deze regio.’ In de samenleving is er nauwelijks plaats voor deze mensen. Ze worden buitengesloten, hebben een groot risico op uitbuiting en oneerlijke handel.
De 35-jarige Musa woont met zijn jonge gezin even buiten de stad. Hij is doof. Nakimuli, de vrouw van Musa, vertelt dat ze gebarentaal leert, zodat ze vloeiender kan communiceren met Musa. Vlakbij zijn huis is hij begonnen met de bouw van een nieuw huis. Het nieuwe huis moet groter worden dan zijn huidige woning. Dat is geen overbodige luxe met twee kleine kinderen.
Zware regen- en hagelbuien verwoesten gewassen en bijenkasten
Schade door regen
Musa teelt fruit en is imker. In 2019 begon hij met vijf bijenkasten. Samen met lokale organisaties werkt Woord en Daad aan een duurzame honingsector in Oeganda. Onder andere mensen met een fysieke beperking krijgen via Busy Bees een kans om een imkerij te starten. Musa is één van deze imkers.
Tijdens een zware regenbui zijn er enkele kasten beschadigd. Als hij genoeg geld gespaard heeft, wil hij materialen kopen om nieuwe bijenkasten te maken. ‘Bijenhouden is niet gemakkelijk, maar het gaat redelijk goed nu. Wat heel moeilijk is, zijn de toenemende zware regen- en hagelbuien. Die verwoesten gewassen en bijenkasten. Dat is echt een grote uitdaging.’ Een zacht rommelende donder lijkt de woorden van Musa te onderstrepen. De lucht trekt langzaam dicht met een zwaar wolkendek.
Grilliger weer
Door klimaatverandering is het regenseizoen onvoorspelbaar geworden. Dat heeft grote gevolgen voor de landbouw. Normaal planten de boeren aan het begin van de regentijd, zodat de gewassen voldoende water krijgen. Nu de start van het regenseizoen steeds onvoorspelbaarder wordt, is het voor de boeren steeds lastiger om op het juiste moment te zaaien.
Daar komt bij dat de regenbuien heviger zijn. In korte tijd valt er veel regen, waardoor verharde wegen in rivieren en onverharde wegen in modderstromen veranderen. Ook zijn er steeds vaker hagelbuien. De grote hagelstenen beschadigen de gewassen van de boeren. De bijen zijn afhankelijk van de bloesem. Daarmee raakt het grillige weer ook de imkers in hun portemonnee.
Het geld dat ik verdien, spaar ik ook voor de toekomst van mijn kinderen. Zodat ze naar school kunnen.
Een huis, een motor en spaargeld
Desondanks heeft Musa een duidelijke visie voor de toekomst. ‘Eerst wil ik het huis afmaken, daarna wil ik me richten op de groei van mijn imkerij. Dat is ons hoofdinkomen. Er is in deze omgeving nauwelijks ander werk. Om mijn jackfruit te verkopen, gebruik ik nu een fiets. In de toekomst wil ik liever een ander transportmiddel, zoals een motor. Zodat ik mijn jackfruit ook elders kan verkopen. Het geld dat ik verdien, spaar ik ook voor de toekomst van mijn kinderen. Zodat ze naar school kunnen.’
De lucht is intussen helemaal dichtgetrokken. Donkere wolken bedekken de zon. Het gerommel van de donder komt steeds dichterbij. Een nieuwe onweersbui dient zich aan. Hoogtijd om een schuilplek te zoeken. Hopelijk levert deze regen geen schade op aan de bijenkasten en gewassen van de imkers en boeren rond Jinja.
